در ماده ۴ معاهده منع گسترش تسلیحات هسته ای موسوم به ( NPT؛ Non-Proliferation Treaty) چنین آمده است:
” به هیچ نکته ای در این پیمان نباید به گونه ای تفسیر شود که حق مسلم همپیمانان در انجام تحقیقات، تولید و استفاده از انرژی هسته ای برای مقاصد صلح آمیز را تحت تاثیر قرار دهد. این امر باید بدون اعمال تبعیض و در مطابقت با مواد ۲ , ۱ این پیمان باشد”.
متن صریح و روشن ماده ۴ وسایر مفاد پیمان ان.پی.تی، تحقیقات، تولید واستفاده از انرژی صلح آمیز هسته ای را برای ۱۸۸ کشور اعضاء این معاهده محفوظ داشته است و تقریبا تنها خواسته مهم ایران در مذاکرات با ۱+۵ اثبات همین حق می باشد که در سال های ۸۲ و۸۳ برای آن حاضر شده بودیم بطور داوطلبانه غنی سازی اورانیوم را به مدت ۲/۵ سال تعلیق نمائیم و پروتکل الحاقی را قبل از تصویب مجلس شورای اسلامی بطور موقت اجرا نمائیم اما غرب حتی حاضر نشد طبق ماده ۴ قا نون ان.پی.تی به حق غنی سازی صحه بگذارد! بلکه در آن زمان تاکید نمودند که تاسیسات غنی سازی ایران منهدم گردد!
اکنون پس گذشت ۱۰ سال دولت جدید تلاش مجددی را برای شفاف سازی با غرب آغاز نموده است.
شرائط و ویژگی های فضای کنونی مذاکرات با ۱۰ سال قبل بسیار متفاوت بوده وکاملا به نفع ما ورق خورده و قدرت چانه زنی ما دراین دوره از مذاکرات را بسیار بالا برده است:
۱- بجای چند دستگاه سانتریفیوژ معیوب در۱۰ سال قبل، هم اکنون هزاران دستگاه تا نسل های پیشرفته را در اختیار داریم که توقف ویا عقب گرد غنی سازی را غیرممکن می سازد.
۲- مقاومت وایستادگی نظام و مردم در مقابل فشارها، تحریم ها و تهدیدات نظامی در طول ۱۰ سال گذشته، هر گونه شانتاژهای اسرائیل و غرب در این دوره از مذاکرات را بی اثر می نمایاند.
۳- در دوره مذاکرات ۱۰ سال قبل فعالیتهای هسته ای ما در حال تعلیق بود وزمان به ضرر ما وبه نفع حریف سپری می شد اما در این دوره از مذاکرات فعالیت های هسته ای ما در حال انجام می باشد و طول مذاکرات به ضرر ما رقم نخواهد خورد.
۴- وجود مفدار زیادی اورانیوم غنی شده ۵ و۲۰ درصد در کشور و توان ساخت میله های سوخت وپیشرفت های صنایع موشکی قدرت چانه زنی ما را بالا برده وشانتاژوتهدید حمله نظامی رژیم صهیونیستی وآمریکا را بسیار کمرنگ نموده است.
۵- و …..
چشم انداز مذاکرات کدامند؟
با توجه به تجربه ای که از رفتار سیاسی غرب در مذاکرات ۱۰ سال قبل بدست آمده و نیز بدلیل اختلافات ماهوی میان جمهوری اسلامی وآمریکا، متاسفانه نتایج مذاکرات به هیچ وجه به عادی شدن پرونده هسته ای ایران منجر نخواهد شد. غرب از ایران شفاف سازی واعتماد سازی می خواهد! مگر هیچ یک از فعالیت های هسته ای ایران خارج از کنترل بازرسان آژانس و یا از چشمان اطلاعاتی آمریکا به دور بوده است؟ مگر آمریکا نمی داند در نطنز، کیک زرد اصفهان، آب سنگین اراک، نیروگاه بوشهر،معدن گچین و سایت پارچین چه می گذرد؟! طرح سوال ودرخواست شفا ف سازی برای چیست؟ آیا اصولا پرونده هسته ای ایران مگر حقوقی وفنی است ؟
بر کسی پوشیده نیست که پرونده هسته ای ایران سیاسی است و هرگز آمریکا و غرب حاضر نخواهند شد چنین اهرم فشاری را از روی ایران بردارند! با کدام منطق سیاسی حاضر به عادی شدن پرونده ایران خواهند شد؟
البته اصل مذاکرات وفعالیت های دیپلماسی جمهوری اسلامی به شکلی که در حال انجام است به نفع منافع ملی ما رقم خواهد خورد:
۱- خلع بهانه های آمریکا وایجاد شکاف در اردوگاه غرب وفاصله پذیری اروپا، آمریکا و اسرائیل .
۲- بارفشارهای تحریم های اقتصادی وسیاسی را کم خواهد نمود.
۳-نمایاندن حسن نیت ایران باعث خواهد شد که چهره صلح طلبانه انقلاب اسلامی نمایان گردد.
۴- فشارهای روانی به اسرائیل مضاعف خواهد شد.
۵- سرگرم کردن اسرائیل و دست و پا زدن مسئولین رژیم صهیونیستی در حاشیه این مذاکرات، توان جبهه مقاومت را افزایش خواهد داد.
۶- و….
توصیه ها یی به تیم مذاکره کننده ایرانی
با توجه به مطالب بالا، تیم مذاکره کننده ایرانی؛
۱- نیاز به عقب نشینی از خطوط قرمز ( توقف غنی سازی و یا محرومیت از حقوق مندرج در ماده ۴ ان.پی.تی) نخواهند داشت.
۲- تلاش برای ادامه مذاکرات بعنوان یک اصل مد نظر قرار گیرد.
۳-تبلیغات و اطلاع رسانی به مردم و دولت های همسو و میانی به موازات مذاکرات مد نظر قرار گیرد.
۴-از فضای مثبت مذاکرات برای شکستن عملی برخی تحریم های اقتصادی استفاده شود ودر حاشیه مذاکرات به ملاقات های دیپلماتیک با هدف مذکور تلاش نمایند و هم زمان سایر بخش های نظام را نیز به این منظور فعال نمایند.
۵- از طریق اطلاع رسانی به تحلیل گران همسو و مطمئن تلاش نمایند فضای سیاسی داخل وخارج کشور را مدیریت نموده در راستای اهداف مذاکرات هدایت نمایند.